Chociaż wiele osób stara się kupować wyłącznie domowe mleko, będąc przekonanym, że zawiera ono maksymalną ilość składników odżywczych produktu, eksperci zdecydowanie zalecają unikanie tego wyboru. Niewątpliwie w domowym mleku jest więcej zdrowotnych substancji i witamin, ale jednocześnie picie surowego mleka jest zbyt ryzykowne, bo może zawierać patogeny, które zagrażają zdrowiu człowieka. Najlepszym rozwiązaniem, zdaniem ekspertów, jest picie mleka pasteryzowanego. Pasteryzacja to specyficzny proces obróbki płynów. Porozmawiajmy o tym bardziej szczegółowo.
Pasteryzacja
Każda gospodyni wie, że przed wypiciem mleka wskazane jest jego zagotowanie. Co to jest pasteryzacja? Pasteryzacja to obróbka termiczna cieczy — mleka lub soku. Jednak w przeciwieństwie do gotowania, ten proces jest łagodniejszy.
Pasteryzacja mleka naturalnego pomaga oczyścić je z patogenów i grzybów, zwiększając bezpieczeństwo napoju i wydłużając okres przydatności produktu do spożycia. Jednak w tym samym czasie wysoka temperatura, logicznie, wraz z patogenną mikroflorą, niszczy użyteczne substancje i witaminy. I to jest właściwie różnica między konwencjonalnym gotowaniem a pasteryzacją.
Sposoby pasteryzacji mleka są właściwie tak dobrane, aby zminimalizować utratę właściwości użytkowych, a jednocześnie zabić jak najwięcej mikroorganizmów chorobotwórczych. Twórcą procesu zwanego pasteryzacją był Ludwik Pasteur — stąd nazwa tego procesu termicznego.
Rodzaje pasteryzacji
Pasteryzację można przeprowadzić na kilka sposobów:
- natychmiastowo;
- szybko;
- długo.
Różni się wyłącznie temperatura pasteryzacji, w jakiej mleko jest przechowywane i odpowiednio od czasu przetrzymywania.
Oprócz pasteryzacji istnieje również proces ultrapasteryzacji. W praktyce taki produkt nie różni się niczym od mleka sterylizowanego.
Potrzeba ultrapasteryzacji pojawiła się w związku z krytyką otaczającą mleko pasteryzowane — niektórzy eksperci wciąż upierają się, że proces ten, choć ma na celu zniszczenie patogennej mikroflory, nie jest w stanie całkowicie oczyścić mleka z chorobotwórczych mikroorganizmów.
Proces pasteryzacji nie może w pełni chronić przed mikroflorą patogenną i szkodliwymi bakteriami — niszcząc jedne, inne stają się mniej aktywne.
Ultrapasteryzacja wymaga wysokiej temperatury ogrzewania. W tych warunkach mleko jest przetrzymywane przez 20 sekund, po czym jest gwałtownie schładzane do temperatury 4-5° C. Zabieg ten pozwala na oczyszczenie płynu z absolutnie wszystkich bakterii, grzybów i patogenów.
Jednak składniki odżywcze i witaminy odchodzą razem z nimi. Dlatego mleko ultrapasteryzowane jest praktycznie bezużyteczne. Z kolei okres przydatności do spożycia takiego oczyszczonego produktu wynosi do 5-6 tygodni.
